13.05
Dnia 13 maja o godzinie 11:00 z Dworca Głównego PKP w Poznaniu wyjechaliśmy autokarem w daleką podróż na Monte Cassino. Jest to edukacyjny Wyjazd Pamięci i po drodze odwiedzimy wiele miejsc związanych z wojennymi losami Polaków i spotkamy się z wieloma ważnymi osobami. Dziś dojechaliśmy do Kruszyna pod Wrocławiem. Zakwaterowaliśmy sie w hotelu, otrzymaliśmy klucze od pokoi i po krótkim czasie dla siebie spotkaliśmy się w restauracji hotelu Europa na obiadokolacji. Po posiłku poznaliśmy wszystkich uczestników wyjazdu. Wielu z nich opowiadało smutne losy wojenne swoje lub swoich rodzin. O godzinie 19 byliśmy w pokojach i mieliśmy już czas dla siebie.
14.05 i 15.05
Dnia 14 maja obudziliśmy się o godzinie 6:00 i wyruszyliśmy po 8:00 do Niemiec, do Bawarii do miejscowości Kochel am See. Gospodarze ubrani byli na ludowo i ugościli nas w hotelu regionalnymi daniami. Po spotkaniu uczestników Wyjazdu Pamięci skorzystaliśmy z kąpieli w basenie.
Następnego dnia mieliśmy zaplanowany wyjazd do Monachium, do obozu koncentracyjnego w Dachau. Przywitał nas tam Konsul pan Marcin Król. Dyplomata oprowadził nas po miejscu męczeństwa wielu Polaków, w tym szczególnie księży. W obozie zagłady złożyliśmy wieńce, znicze oraz biało-czerwone motyle, po czym odśpiewaliśmy Rotę. Wielkie poruszenie wzbudziła w nas wystawa pamiątek po ofiarach Dachau. Na zakończenie Konsul zaprosił nas na smaczny obiad. Finałem tej wizyty były podziękowania i wspólne zdjęcie. Około 13:00 wyruszyliśmy w dalszą podróż do Włoch, do miejscowości Spiazzi, podziwialiśmy malownicze krajobrazy Alp i przełęcz Brenera. O 20:00 byliśmy na miejscu.
16.05
Dnia 16 maja mogliśmy wstać godzinę później ponieważ śniadanie mieliśmy na godzinę 8:00. Do Madonna della Corona mieliśmy dwa kilometry, więc część z nas wyruszyła pieszo. Sanktuarium wbudowane jest w skałę góry Monte Baldo i zawieszone jest na wysokości ponad 700 metrów. Uczestniczyliśmy tam w mszy św. odprawianej w języku włoskim. Msza została odprawiona w intencji pielgrzymów i Polaków, którzy przybyli na obchody 75. rocznicy tej zwycięskiej bitwy. Następnie mieliśmy czas na zakup pamiątek. Po południu pojechaliśmy nad słynne jezioro Garda do kurortu Bardolino. W czasie kilkugodzinnego pobytu odbyliśmy spacer po malowniczych uliczkach, kupiliśmy pamiątki oraz moczyliśmy nogi i opalaliśmy się na nabrzeżu Gardy. Po kolacji rozdano nam koszulki na Monte Cassino, specjalnie zaprojektowane na 75 Rocznicę zdobycia klasztoru, a ja prezentowałam moją pracę o pradziadku, który przeżył obozy Mauthausen- Gusen. Był to też czas wspomnień dla rodzin polskich żołnierzy biorących udział w bitwie o Monte Cassino.
17.05
Tego dnia uczestnicy Wyjazdu Pamięci „Polskim Bohaterom – Monte Cassino” wzięli udział w uroczystości upamiętniającej 75. rocznicę bitwy o Piedimonte San Germano, które zostało ostatecznie zdobyte przez Polaków 25 maja 1944 r., a dokładniej przez 6 Pułk Pancerny Dzieci Lwowskich wchodzący w skład II Korpusu walczącego we Włoszech.
Po śniadaniu wyjechaliśmy o 7:40 ze Spiazzi do Casinno. Podróż trwała dość długo, przed noclegiem udaliśmy się do Piedimonte San Germano. W uroczystości uczczenia pamięci Orląt Lwowskich, które walczyły w II Korpusie Polski gen. Andersa o Monte Cassino w 1944r. wzięli udział minister Jan Kasprzyk – szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i senator Anna Maria Anders – córka gen. Andersa. Złożyli oni wieńce i znicze przy pomniku. Nasza delegacja również uczciła pamięć tych żołnierzy. Mieliśmy możliwość porozmawiać z kombatantami. Nasza grupa odśpiewała rodakowi, który kończył 97 lat, piosenkę urodzinową. Był tym gestem i wręczonym biało-czerwonym motylkiem bardzo wzruszony. Na zakończenie zrobiliśmy wspólne zdjęcie z panem ministrem, panią senator i burmistrzem Piedimonte. Dzień dostarczył wielu patriotycznych wrażeń.
18.05
Dnia 18 maja wyjechaliśmy o godzinie 11 na uroczystości na Monte Cassino z okazji 75. rocznicy bitwy pod dowództwem gen. Andersa zdobycia tej góry oraz klasztoru przez II Korpus Polski. Sprzyjała nam pogoda, a przejazd na wzgórze klasztoru Benedyktynów dostarczył ekstremalnych wrażeń. Naszej grupie z czerwonymi makami udało się dostać na płytę główną cmentarza, co nie było łatwe. Przy każdym żołnierskim grobie stał na warcie harcerz. Było ich prawie 2 000. Po przybyciu żołnierzy przyjechała także para prezydencka: pan prezydent Andrzej Duda i pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda. Następnie odbyła sie Msza Święta, którą prowadził Biskup Polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek. Po Eucharystii przemówienia wygłosili prezydenci Polski i Włoch, córka gen. Andersa senator Anna Maria Anders. Przed złożeniem wieńców przez prezydentów, żołnierze oddali Bohaterom Monte Cassino salwę honorową i zaśpiewali pieśń "Czerwone Maki". Nasza delegacja po uroczystościach spotkała się z kombatantami i złożyła wieniec i znicze na grobie gen. Władysława Andersa. Dzień ten dostarczył wielu patriotycznych wrażeń. Czuliśmy się dumnymi Polakami.
19.05
19 maja był dniem również poświęconym Drugiemu Korpusowi Polski. Udaliśmy się „Szlakiem II Korpusu" wzdłuż Adriatyku do miasta portowego Ankona, do Sanktuarium w Loreto. Charakterystyczna dla miasta jest masywna linia murów obronnych. Podczas II wojny światowej miasto zostało wyzwolone przez żołnierzy polskich, którzy m.in. uratowali przed zniszczeniem miejscowe sanktuarium. Zdobycie Loreto , a później także Ankony, to część Kampanii Adriatyckiej, w której żołnierze II Korpusu Polskiego działali samodzielnie. Starano się, by doszło do jak najmniejszych zniszczeń, stąd min. ograniczono do niezbędnego minimum ostrzeliwanie artyleryjskie. Tutaj znajduje się cmentarz żołnierzy Polskich, którzy wyzwalali z okupacji niemieckiej Wlochy w 1944r. W tym miejscu również złożyliśmy wieniec oraz znicze. Udało nam się również zwiedzić sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej. W drodze powrotnej do Spiazzi opowiadaliśmy o wrażeniach z dnia 75. Rocznicy zdobycia wzgórza Monte Cassino.
21.05
Dzień 21 maja był poświęcony Polakom, którzy byli więźniami niemieckich obozów śmierci na terenie Austrii. Podróż rozpoczęliśmy od zwiedzenia zamku Hartheim nieopodal Linzu, w którym zagazowano 30 000 ludzi różnych nacji, w tym Polaków. W czasie II wojny światowej, utworzono tam jeden z ośrodków eutanazji w III Rzeszy. Złożyliśmy wieńce i zapaliliśmy znicze. Następnie pojechaliśmy do Memorialu Gusen, w którym znajdują się tabliczki epitafijne ofiar tego obozu. Tam również oddaliśmy cześć i hołd zamordowanym Polakom. Wielu przeżyć dostarczyło obejrzenie wystawy pokazującej życie codzienne w obozie. Ważnym punktem naszego wyjazdu był obóz w Mauthausen, który powstał w 1938r. Na polskim pomniku położyliśmy kwiaty i znicze, oraz odśpiewaliśmy hymn Polski. W tym strasznym miejscu zobaczyliśmy „schody śmierci”, baraki oraz piece krematoryjne. Na koniec pojechaliśmy zobaczyć sarenkę wykutą w kamieniu przez więźnia obozu, która znajduje się na rynku miasteczka Mauthausen.
22.05
Dnia 22 maja wyruszyliśmy w podróż do Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w Wiedniu. Na miejsce dotarliśmy o godzinie 12.00. Spotkaliśmy się z Panem Konsulem - Bartłomiejem Rosikiem i Panią Ambasador - Jolantą Różą Kozłowską Podczas poczęstunku rozmawialiśmy o obozach na terenie Austrii, sprawie upamiętnienia polskich ofiar II wojny światowej. Na godzinę 20 dojechaliśmy do hotelu Ostrawa na kolację, po której dostaliśmy klucze do pokojów. Tego wieczoru nastąpiło podsumowanie edukacyjnego Wyjazdu Pamięci, pożegnaliśmy się ze sobą i następnego dnia wyruszyliśmy w drogę do domu.
Maria Cwojdzińska